Wszystko ma swój początek
Był koniec XX wieku, kiedy dostęp do komputerów mieli tylko wybrańcy w państwowych instytutach, rodziła się idea wykorzystania mocy obliczeniowych komputerów do usprawnienia procesu napromieniania pacjentów z nowotworami.
Zakład Fizyki Medycznej – Instytut Onkologii Gliwice rok 1985 to były początki ale na bazie jeszcze wcześniejszych doświadczeń i algorytmów w języku programowania FORTRAN opracowanych już w 1972 na polskich komputerach ODRA1024.
Takie były warunki startowe
Powstanie i rozwój oprogramowania wspomagającego planowanie rozkładów dawki w radioterapii był możliwy w wyniku koincydencji kilku wydarzeń i ogólnie procesów jakie następowały w latach 80 i 90-tych XX wieku. (Przykładem takiego wydarzenia była katastrofa w elektrowni atomowej w 1986 roku w Czernobylu, kiedy zapracowani fizycy po godzinach pracy stwierdzili znaczące promieniowanie za oknem i dopiero radio Wolna Europa wyjaśniło przyczynę ) Początkowo kraje podległe ZSRR miały nałożone embargo na nowe zachodnie technologie. Owe embargo sprzętu komputerowego sukcesywnie wycofywano w drugiej połowie lat osiemdziesiątych by całkowicie go znieść w lutym 1987 roku. Zakup pierwszego PC z systemem DOS (Disk Operating System) i „twardym dyskiem”, mającym niebotyczną jak dla nas na owe czasy pamięć 10MB, dokonano w gliwickim oddziale, już Centrum Onkologii, w drugiej połowie l986 roku. Egzemplarz przekazano Zakładowi Fizyki Medycznej do prac usprawniających planowanie radioterapii. Podjęte zadanie w Zakładzie Fizyki Medycznej dotyczące wspomagania planowania radioterapii przy użyciu PC zostało wprowadzone jako jeden z tematów do wcześniej wspomnianego „Planu Rządowego Rozwoju Badań w Onkologii”. Baza doświadczeń już była bo wykorzystano opracowane wcześniej – bo już pod koniec lat 60-tych – algorytmy planowania radioterapii z pomocą komputera ODRA-1024. Nie było to łatwe ale się udało dzięki współpracy z zawodowym matematykiem i programistą Jerzym Szenderem, który dysponował własnym dorobkiem programistycznym w postaci bibliotek do obliczeń geometrycznych. Na co dzień obliczał tymi algorytmami wieżyczki czołgów produkowanych w pobliskim BUMAR. W efekcie powstał w naszym gliwickim Zakładzie Fizyki Medycznej system planowania radioterapii TPS (w języku angielskim Treatment Planning System) pod nazwą ALFARD. Jak już wspomniano system powstał na bazie jeszcze wcześniejszych doświadczeń i algorytmów w języku programowania FORTRAN na polskich komputerach ODRA1024. Komputerowy system Alfard sukcesywnie rozwijany skomputeryzował w ostatniej dekadzie XX wieku planowanie radioterapii w regionalnych Ośrodkach Onkologicznych w Polsce powstałych w następstwie wspomnianego już realizowanego Rządowego Planu Rozwoju Badań Onkologii.
ogólny schemat blokowy alfarda
TPS to skrót od: Treatment Planning Systems. Obecnie to obowiązkowe wyposażenie placówek z radioterapią.
Opisy i informacje techniczne są obecnie pod adresem: ALFARD T1ak 2019 (5v.pl) – niestety 5v.pl to hosting free zasypany reklamami ale powoli przeniosę wszystko tu na serwery ovh